فرا ارزشیابی Meta evaluation
فرا ارزشیابی ، ارزشیابی یک ارزشیابی ، ارزشیابی سیستم یا ارزشیابی وسیله است( اسکریون ، 1969) . فرایند ی است که از یک دیالوگ باز و قضاوت تجمعی درباره استفاده وبکارگیری نتایج ارزیابی حمایت می کند و در این مسیر ، یادگیری سازمانی را از طریق تحقیق ارزشیاب افزایش می دهد.
انواع فرا ارزشیابی :(طبقه بندی براساس 4نوع ارزشیابی پایه )
• نقش فرا ارزشیابی :
- Formative : وقتی از فرا ارزشیابی به عنوان یک ابزار برای ارتقاء و تغییر استفاده می شود.( طرح و اجرای ارزشیابی مداوم)
Summative: وقتی نقش فرا ارزشیابی تکرار کل فرآیند ارزشیابی است ؛ یک ارزیابی کلی از مطالعه یا فرآیند
• زمان فرا ارزشیابی
- Ex-ante (provaluation) : قبل از اجرای فرآیند ارزشیابی انجام می شود.
Ex-postfacto (retrovaluation): طی فرآیند ارزشیابی یابعدازآن انجام می شود
- عامل فرا ارزشیابی
- (automaetaevaluation) Internal توسط خود ارزیابان (کارکنان و دست اندرکاران تهیه و اجراء برنامه و بعضی افراد درون برنامه )انجام می شود و یک کنترل درونی است.
- External : توسط کسی که درگیرارزیابی فرایند های ارزشیابی نیست( خارج از برنامه ) انجام می شود و یک کنترل بیرونی است. سوگیری کمتری دارد.
- مفهوم یا مرحله فرا ارزشیابی
- فرا ارزشیابی طرح : تمرکز بر طرح ،زمینه و ساختار یک مطالعه ارزیابی دارد .
- فرا ارزشیابی فرآیند : تمرکز بر اجرای ارزشیابی دارد ؛ چگونه مطالعه انجام می شود.
- فرا ارزشیابی نتیجه (برون داد ها) : تمرکز اثرات بالقوه ارزشیابی( کمک به تصمیم گیری و تسهیل یادگیری سازمانی ) دارد .
منابع :
- 1.Bustelo M ., 2002., METAEVALUATION AS A TOOL FOR THE IMPROVEMENT AND DEVELOPMENT OF THE EVALUATION FUNCTION IN PUBLIC ADMINISTRATIONS. Cited : http://www.evaluationcanada.ca/distribution/20021010_bustelo_maria.pdf
2.Stufflebeam ِ D ., 2001., The Metaevaluation Imperative American Journal of Evaluation 22(2):183–209.
3.Stufflebeam, D. L, Shinkfield, A.J. 2007.,Evaluaion Theory, Models and Applications. Jossey-bass.
4.Uusikyla, P. & Virtanen, P. (2000). Meta-evaluation as a tool for learning. A case study of the European Structural fund evaluations in Finland. Evaluation, 6 (1), 50-65.
