تضمین کیفیت در آموزش عالی

اوایل قرن بیستم را می توان دوران توسعه سریع نظام های مختلف ارزیابی و تضمین کیفیت در آموزش عالی دانست از این دوران است که  دغدغة حفظ,  بهبود ,  ارتقا و تضمین کیفیت به طور نسبی در هر کشوری مطرح شده و به دنبال آن ساختارها و واحدهای مدیریتی جدیدی در سطوح موسسه ای,  ملی,  منطقه  ای و بین المللی جهت تحقق این امر ایجاد شده است.

همانند کیفیت ، مفهوم تضمین کیفیت نیز  در نظام آموزش عالی تعریف ثابتی ندارد.   تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی بر اساس سیاست های خاص هر نظام دانشگاهی و فعالیت ها و کارکردهای مورد انتظار از آنها تعریف می شود. چرا که این سیاست ها ریشه در زمینه های فرهنگی,  تاریخی,  اجتماعی و اقتصادی کشورها داشته و همین امر سبب تمایز بین مؤسسات آموزش عالی می گردد.  تفاوت های عمده در رویکردهای توجه به  کیفیت و تضمین کیفیت در آموزش عالی را می توان حاصل از موارد ذیل دانست:

1-  تنوع,  تعاریف ذهنی و نسبی از مفهوم کیفیت

2_ تفاوت ها,  ساز و کارها,  مفاهیم , اهداف و کارکردهای مورد نظر برای تضمین کیفیت

3_ عامل تفاوت ها,  روش شناسی مورد استفاده و تنوع آنها .

از سایر عوامل موثر می توان به  نمایندگی یا واحد مسئول, اهداف, ساختار و کارکردهای خود آنها, ماهیت  اجباری یا اختیاری بودن مشارکت,  تمرکز بر بعد آموزش یا پژوهش یا ترکیبی از هر دو,  روش و مخاطبان مورد نظر در گزارش دهی,  دامنه پیگیری فعالیت ها و فرایندهای تصمیم گیری تأثیر پذیر بوسیله نتایج تضمین کیفیت,  تمرکز بر مؤسسه , برنامه آموزشی یا  برنامه درسی اشاره نمود. تأکید و تمرکز بر هر یک از موارد مذکورمی تواند مفهوم ،  جهت گیری,  ساز وکار و اهداف تضمین کیفیت را تحت تأثیر قرار دهد.

در یک مفهوم وسیع می توان گفت ,  تضمین کیفیت در آموزش عالی کلیه ی خط مشی ها,  سیاست گذاری ها,  فرایندها و فعالیت های برنامه ریزی شده ای است که از طریق آنها کیفیت آموزش عالی حفظ,  ارتقاء و توسعه می یابد یا به عبارتی تضمین کیفیت در آموزش عالی فرایند بررسی و امتحان اهداف, ساختار, درونداد,  فرایند,  برونداد و پیامدهای نظام آموزش عالی است که موجب حفظ, بهبود و ارتقاء کیفیت می شود. همانطوریکه از تعریف فوق مشخص است ,  مفهوم کیفیت باید در ارتباط با کلیه اجزاء و عناصر نظام آموزش عالی مورد  توجه قرار گیرد 

منابع :‌ 

1. Trumbi´c S. Higher Education in the World: Accreditation for Quality Assurance: What is at stake? 2nd edition, NewYork, Palgrave Macmillan; 2007:58-72
2. Van Damme , Dirk; Internationalization and Quality Assurance: Towards World Wide  Accreditation? Brussels;1999
3. Alestete J.College Accreditation: Managing Internal Revitalization and public Respect. Palgrave Macmillan, printed in USA.2007