احترام متقابل

احترام متقابل
    منطق تعلیم و تربیت اسلام بر این مبنا است که هر فردى که فاقد نوعى از کمالات است باید به افرادى که واجد همان نوع از کمالات هستند در جهت کسب آن کمالات احترام گذارده و یا احیانا از آنها اطاعت کنند و براى آنکه همه افراد مورد احترام یکدیگر باشند به همه آنها دستور مى دهد که در محیط اسلامى با احترام به یکدیگر احترام متقابل را به همدیگر جلب نمایند و آنچه در میان آنها مبادله مى شود و آنها را زیر پوشش خود قرار مى دهد همان احترام و ارج نهادن به شخصیت افراد باشد .
    احترام مردم به بکدیگر در منطق اسلام باید از انگیزه الهى بر خوردار باشد و نباید ارج نهادن مردم به یکدیگر از ترس ‍ یا طمع و امثال آنها مایه گیرد چون اگر انگیزه احترام به یکدیگر ترس و یا آزمندیهاى دنیوى باشد شخصیت آنها دچار فرومایگى و ابتذال گشته و آن جامعه به استبداد و زور گوئى ترس مداران و زور گویان و ثروتمندان بارور مى گردد . اگر در جامعه‌اى احترام الهام یافته از ترس و طمع و آزمندى به جاه و مال حکومت کند باید چنین احترامى را ذلت و خوارى و فرو مایگى و تملق نامید . اینگونه احترامها نه تنها احترامى را از طرف مقابل جلب نمى کند بلکه طرف را وا مى دارد که چنگ و دندان ترس و بیم و عوامل طمع زاى خود را تیز تر کرده تا براى کوباندن و تحقیر ودر هم شکستن شخصیت طرف و زور گوئى به او داراى کارائى بیشتر و فزونترى گردد .

  شایسته است که یک مسلمان در مقام گفتار با دیگران سخنان نیک و سنجیده بگوید و با زبانى خوش آنان را مورد خطاب قرار دهد ، قرآن کریم مى فرماید:  

قُولُوا لِلنّاسِ حُسْناً   با مردم به خوبى سخن گویید.

    حضرت امام صادق علیه السّلام مى‌فرماید که : بزرگ نمى‌دارد عزّت و حرمت مسلمانان را مگر کسى که عظیم کرده باشد خداى تعالى عزّت او را بر مسلمانان  

    پس هر که از براى خدا ، عزّت و حرمت مؤمنان و مسلمانان بجا مى آرد و تعظیم ایشان محض از براى خدا مى‌کند ، حضرت خداوند عالم نیز او را در نظرهاى مردم عزیز و محترم مى‌دارد ، و هر که مبالغه در احترام الهى و رسول او بیشتر مى‌کند ، البتّه احترام و عزّت مؤمنان را نیز بیشتر مى کند ، و هر که در پى استخفاف مؤمنان است و ایشان را به نظر حقارت نظر مى کند و مرتبه ایشان را سهل مى‌گیرد و رخنه در احترام ایشان مى‌کند ، به تحقیق که استخفاف انبیا کرده است و پرده حرمت انبیا را دریده است .